Logo
Εκτύπωση αυτής της σελίδας

ΕΝΔΟΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΒΙΑ ΣΤΗΝ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ

Η βία κατά των γυναικών και ειδικότερα η ενδοοικογενειακή βία, παραμένει η επικρατέστερη μορφή βίας σε όλες τις χώρες και οι γυναίκες συνεχίζουν να υφίστανται την αποκαλούμενη «παραδοσιακή βία» σε πολλά μέρη του κόσμου. Στην Ασία, τη Λατινική Αμερική και την Αφρική, οι γυναίκες επηρεάζονται δυσανάλογα από την ένδεια και την έλλειψη πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τα υψηλά ποσοστά θνησιμότητας κατά τον τοκετό ή την εγκυμοσύνη.

Αν και η συχνότητα της βίας εναντίον εγκύων γυναικών είναι σταθερά χαμηλότερη από τη συχνότητα της βίας την περίοδο πριν την εγκυμοσύνη, οι μορφές της βίας που υφίστανται οι έγκυες γυναίκες παραμένουν ένα σημαντικό πεδίο έρευνας.

Τέσσερις περιπτώσεις βίας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης έχουν εντοπισθεί:

α) έναρξη βίας (δεν υπάρχει βία πριν από την εγκυμοσύνη, αλλά το σημείο έναρξης είναι η εγκυμοσύνη),

β) η βία συνεχίζεται (βία πριν και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης),

γ) η βία εντοπίζεται πριν την εγκυμοσύνη, αλλά όχι βία κατά τη διάρκειά της και

δ) έλλειψη βίας και πριν την εγκυμοσύνη και κατά τη διάρκειά της.

Οι ερευνητές που μελέτησαν το ζήτημα της βίας στην εγκυμοσύνη, παρατήρησαν ότι η μορφή της βίας αλλάζει κατά την περίοδο αυτή και στήριξαν την ύπαρξη της βίας με στοιχεία που δείχνουν ότι οι οικονομικές δυσκολίες ή η οικονομική εξάρτηση των γυναικών, μπορεί να συμβάλλουν στη συνέχιση της προϋπάρχουσας βίας και κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης, αλλά και να αυξήσουν τα κρούσματα κατά την περίοδο αυτή. Εξάλλου, η εγκυμοσύνη μερικές φορές αποτελεί μια περίοδο επιδείνωσης των προβλημάτων στο ζευγάρι και είναι μια περίοδος αυξημένου κινδύνου ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο σύντροφος είναι εν γένει βίαιος.

Ένας άλλος παράγοντας που φαίνεται να παίζει ρόλο στην ενδοοικογενειακή βία είναι τα χαρακτηριστικά του θύματος και του θύτη (ιστορικό, ηλικία, οικογενειακή κατάσταση, φυλή/εθνότητα, μόρφωση, απασχόληση, άλλοι κοινωνικοοικονομικοί δείκτες, χρήση ουσιών), όπως επίσης και της ίδιας της εγκυμοσύνης (αριθμός κυήσεων, επιθυμητή ή όχι εγκυμοσύνη, μη προγραμματισμένη εγκυμοσύνη) τα οποία φαίνεται ότι προσδιορίζουν εν πολλοίς το ποσοστό της κακοποίησης των εγκύων γυναικών.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, το ποσοστό των γυναικών που υφίστανται βία για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι αρκετά σημαντικό (3,8% - 40%) και οι γυναίκες αυτές αργούν να αναζητήσουν περιγεννητική φροντίδα. Σε γενικές γραμμές, νεαρά κορίτσια στην εφηβεία και γυναίκες με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο σε συνδυασμό με ένα χαμηλό κοινωνικό-οικονομικό επίπεδο, είναι πιο επιρρεπείς στο να πέσουν θύματα ενδοοικογενειακής βίας από τον σύντροφό τους. Επίσης, οι γυναίκες με ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες είναι 2-4 φορές πιο πιθανό να υποστούν σωματική βία σε σχέση με τις γυναίκες με προγραμματισμένες εγκυμοσύνες. Υπάρχουν, επίσης, ενδείξεις ότι η βία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης σχετίζεται με αυξημένο αριθμό κυήσεων, με τις πολύτεκνες γυναίκες να διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο σε σχέση με εκείνες που περιμένουν το πρώτο τους παιδί.

Όσον αφορά τις επιπλοκές της εγκυμοσύνης, όπως η αναιμία, οι λοιμώξεις και η αιμορραγία πρώτου και δεύτερου τριμήνου, είναι σημαντικά περισσότερες για τα θύματα της ενδοοικογενειακής βίας. Η βία σχετίζεται με τις καθ’ έξιν αποβολές, την αιμορραγία εγκυμοσύνης, την πρώιμη ρήξη υμένων, τον πρόωρο τοκετό, την πρόωρη αποκόλληση πλακούντα και το χαμηλό βάρος γέννησης.

Επιπλέον, οι έγκυες που πέφτουν θύματα βίας από τον σύντροφό τους, είναι πιο πιθανό να υποφέρουν από κατάθλιψη και αυτοκτονικό ιδεασμό, να κάνουν χρήση καπνού, αλκοόλ και ναρκωτικών ουσιών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Η βία εναντίον εγκύων γυναικών έχει δύο θύματα (μητέρα και έμβρυο) και για αυτό έχει χαρακτηριστεί και ως «βία εναντίον του παιδιού που βρίσκεται στη μήτρα».

Η ενδοοικογενειακή βία στην εγκυμοσύνη είναι πιο συχνή από την προεκλαμψία εγκυμοσύνης, τον διαβήτη εγκυμοσύνης και τη δίδυμη εγκυμοσύνη. Είναι πιθανό οι επιπλέον επιπτώσεις που τυχόν υπάρχουν από περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας να είναι έμμεσες, όπως για παράδειγμα το στρες, οι εξαρτήσεις, οι απόπειρες αυτοκτονίας, η κατάθλιψη και οι μαιευτικές και γυναικολογικές επιπλοκές.

Έτσι, αυτός που παίρνει το μαιευτικό ιστορικό των γυναικών θα πρέπει να ζητά πληροφορίες σχετικά με τους παράγοντες κινδύνου που αυξάνουν τις πιθανότητες για ενδοοικογενειακή βία και θα πρέπει να προσφέρει την κατάλληλη παρέμβαση.

Οι έγκυες που προσέρχονται στα τμήματα επειγόντων περιστατικών με αιτιολογία «ατυχήματα μέσα στο σπίτι», θα πρέπει να ερωτώνται για πιθανό περιστατικό ενδοοικογενειακής βίας.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δώσει οδηγίες για όλα τα θύματα και ιδιαίτερα τις έγκυες, παροτρύνοντάς τες να απευθύνονται σε όλα τα φαρμακεία ζητώντας τη «Μάσκα-19» (κωδικοποιώντας με αυτό τον τρόπο ότι είναι θύμα βίας, παραπέμποντας με αυτό τον τρόπο τον φαρμακοποιό σε κλήση στις αρμόδιες αρχές). 

Πως αναγνωρίζουμε ότι κάποιο άτομο είναι θύμα ενδοοικογενειακής βίας και ζητάει βοήθεια:

photo

Η Φαιναρέτη, έχοντας ως καταστατικό της σκοπό την πρόληψη και αντιμετώπιση περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας, δύναται να συμβάλει στη στήριξη των γυναικών-θυμάτων μέσω των προγραμμάτων της στο Κέντρο Ημέρας για τη Φροντίδα της Ψυχικής Υγείας της Γυναίκας και της Τηλεφωνικής Γραμμής Υποστήριξης της Ψυχικής Υγείας της Εγκύου και της Νέας Μητέρας - 210-9319054.


Ευαγγελία Αντωνίου

Αναπληρώτρια Καθηγήτρια στο Τμήμα Μαιευτικής της Σχολής Επιστημών Υγείας και Πρόνοιας του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής (ΠΑ.Δ.Α.) και Διευθύντρια του Ερευνητικού Εργαστηρίου Μαιευτικής Φροντίδας κατά την Κύηση και τη Λοχεία – Μητρικός Θηλασμός.

Privacy Policy | Terms and Conditions

Powered by